- Κολονία
- (γερμ. KÖln). Πόλη (963.200 κάτ. το 2001) της Γερμανίας, στο κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας. Είναι χτισμένη στις όχθες του ποταμού Ρήνου. Η πόλη αποτελεί εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο πρωταρχικής σημασίας, με σιδηρουργικά και μηχανουργικά συγκροτήματα, αυτοκινητοβιομηχανίες, υφαντουργίες, βιομηχανίες χημικών προϊόντων (παράγεται, μεταξύ άλλων, από τον 18o αι. το περίφημο ύδωρ Κ.), τροφίμων κ.ά. Η ανάπτυξη αυτή ευνοείται από τη γειτνίαση με περιοχές πλούσιες σε μεταλλευτικά κοιτάσματα καθώς και από ένα πυκνό δίκτυο οδικών, σιδηροδρομικών, ποτάμιων και αεροπορικών συγκοινωνιών. Η πόλη παρουσιάζει, επιπλέον, σημαντική πνευματική (το ονομαστό πανεπιστήμιό της ιδρύθηκε το 1388) και τουριστική κίνηση, με εκδηλώσεις παγκόσμιας εμβέλειας, όπως είναι, για παράδειγμα, το φημισμένο καρναβάλι της.
Η Κ. έχει ημικυκλικό πολεοδομικό σχέδιο –χαρακτηριστικό γνώρισμα των πόλεων που χτίστηκαν σε όχθη ποταμού– με κύριους δρόμους που διακλαδίζονται από τον αρχικό ρωμαϊκό πυρήνα σε σχήμα βεντάλιας. Κατά τον Μεσαίωνα είχε περιβληθεί από κυκλικό τείχος που γκρεμίστηκε το 1881, για να δοθεί διέξοδος στην πλατιά λεωφόρο, το Ring, μήκους πάνω από 6 χλμ., πέρα από την οποία αναπτύχθηκε η σύγχρονη πόλη. Αργότερα η πόλη διευρύνθηκε και στη δεξιά όχθη του Ρήνου με τα προάστια Ντόιτς, Μουλχάιμ κ.ά.
Η Κ. διαθέτει πολυάριθμα αξιόλογα οικοδομήματα, θρησκευτικά και κοσμικά. Ο περίφημος καθεδρικός ναός της Κ., εξαιρετικό δείγμα της γοτθικής αρχιτεκτονικής της βόρειας Ευρώπης, που ανακηρύχθηκε μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς από την ΟΥΝΕΣΚΟ το 1996, είναι χτισμένος στη θέση παλαιότερου ναού του 9ου αι., αφιερωμένου στον Απόστολο Πέτρο. Η ανέγερσή του άρχισε το 1248 προς τιμήν των τριών Μάγων, τα λείψανα των οποίων είχαν αποτεθεί στον παλιό ναό ήδη από τον προηγούμενο αιώνα. Ως πρότυπα για την οικοδόμηση της νέας μητρόπολης χρησιμοποιήθηκαν οι μεγαλοπρεπείς ναοί της Αμιένης και του Μποβέ, οι αρχιτέκτονες όμως (Ριλ και Άρνολντ, υπό τη διεύθυνση του Ζεράρ) επέδειξαν ανεξαρτησία και πρωτοτυπία κατά την πορεία των εργασιών. Τα εγκαίνια έγιναν το 1322, αλλά οι συμπληρωματικές εργασίες και οι επισκευές σταμάτησαν στις αρχές του 17ου αι. και για διάστημα δύο αιώνων, στη διάρκεια των οποίων ο ναός κινδύνευσε να μεταβληθεί σε ερείπιο και να καταρρεύσει. Τότε οι Μπουασερέ και φον Γκέτσες ανέλαβαν την ανακαίνιση του οικοδομήματος, η αποπεράτωση του οποίου γιορτάστηκε τον Οκτώβριο του 1880. Στον καθεδρικό ναό της Κ. σώζονται πολύτιμα κειμήλια, όπως η εικόνα Προσκύνηση των Μάγων, έργο εξαιρετικής τέχνης άγνωστου ζωγράφου. Στα αξιοθέατα της πόλης περιλαμβάνονται επίσης οι λαμπρές βασιλικές (της Σάντα Μαρία ιν Καπιτόλιο, των Αποστόλων κ.ά.) αποκατεστημένες ή ανακατασκευασμένες σύμφωνα με το πρωτότυπο, τα υπολείμματα ρωμαϊκών μνημείων, τα τμήματα του τείχους του 12ου και του 13ου αι., το δημαρχείο κ.ά. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης τα μουσεία της, στα οποία συμπεριλαμβάνονται το ρωμαιογερμανικό και το προϊστορικό.
Ιστορία. Η Κ. ιδρύθηκε το 38 π.Χ. από τους Ρωμαίους στην αριστερή όχθη του ποταμού Ρήνου με την ονομασία Ara Ubiorum (Πόλη των Ουβίων), και μετονομάστηκε το 50 μ.Χ. σε Colonia Agrippinensis (= αποικία της Αγριππίνας), προς τιμήν της μητέρας του Νέρωνα, Αγριππίνας, η οποία γεννήθηκε εκεί. Η ευημερία της Κ. αναπτύχθηκε σταδιακά κατά τον Μεσαίωνα και έφτασε στο αποκορύφωμά της την περίοδο που ήταν μέλος της Χανσεατικής Ένωσης. Κατά την περίοδο όμως της Μεταρρύθμισης η εκδίωξη της προτεσταντικής κοινότητας προκάλεσε σοβαρές ζημιές στους πιο ακμαίους κλάδους του εμπορίου της και μόνο κατά τον 19o αι., με την εκβιομηχάνιση και την αναζωπύρωση της κίνησης του λιμανιού, άρχισε μια νέα περίοδος οικονομικής ανόδου.
Ο Β’ Παγκόσμιος πόλεμος προκάλεσε σοβαρές καταστροφές στην πόλη. Το παλαιότερο τμήμα της, που περιλάμβανε τη ρωμαϊκή και τη μεσαιωνική πόλη, καταστράφηκε σχεδόν ολοκληρωτικά. Ευτυχώς, όμως, δεν ήταν ανεπανόρθωτες οι ζημιές που προκλήθηκαν στο σημαντικότερο μνημείο τηςπόλης, τη γοτθική μητρόπολη.
διασκέψεις της Κ. Συνδιασκέψεις που ξεκίνησαν το 1672 στην πόλη και συνεχίστηκαν, έπειτα από κάποια διακοπή, το 1677, στη Νιμέγη. Οι διασκέψεις πραγματοποιήθηκαν μεταξύ των αντιπροσώπων της Γαλλίας και των Συμμάχων, με τη μεσολάβηση της Σουηδίας, με σκοπό να επιτευχθεί γενική ειρήνη και κατάπαυση του πολέμου εναντίον των Ηνωμένων Επαρχιών.
συνθήκες της Κ. Σειρά συνθηκών που υπογράφηκαν στη διάρκεια του 15ου, του 16ου και του 17ου αι. Σημαντικότερες από αυτές είναι: η συνθήκη του 1456, ανάμεσα στον βασιλιά της Γαλλίας Κάρολο Ζ’ και στον βασιλιά της Δανίας και της Νορβηγίας Χριστιανό Α’· του 1475, ανάμεσα στον βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκο ΙΑ’, στον Γερμανό αυτοκράτορα Φρειδερίκο Γ’ και ορισμένους εκλέκτορες της αυτοκρατορίας (η συμμαχία αυτή στρεφόταν εναντίον του Καρόλου του Τρομερού, δούκα της Βουργουνδίας)· τέλος, η συνθήκη του 1654 μεταξύ Γερμανών πριγκίπων και εκλεκτόρων, η οποία κατέληξε στη δημιουργία της Ένωσης του Ρήνου (1658), για να εξασφαλιστεί η τήρηση των συμφωνιών της συνθήκης της Βεστφαλίας.
σύνοδοι της Κ. Ονομασία με την οποία είναι γνωστές πολλές επαρχιακές σύνοδοι που συγκλήθηκαν στην Κ., κυριότερες από τις οποίες ήταν οι εξής: η σύνοδος του 346, που καθαίρεσε από τον επισκοπικό θρόνο τον αιρετικό Ευφράτα, ο οποίος δεν δεχόταν τη θεία φύση του Χριστού· η σύνοδος του 886, η οποία ανανέωσε παλιούς κανονισμούς εναντίον εκείνων που προσπαθούσαν να οικειοποιηθούν τα αγαθά του κλήρου, καθώς και εκείνων που καταπίεζαν τους φτωχούς και όσων είχαν συνάψει απαγορευμένο γάμο· η σύνοδος του 1310, που αποφάσισε ότι η πρώτη ημέρα του χρόνου θα συμπίπτει με τη γιορτή των Χριστουγέννων· τέλος, η σημαντικότερη απ’ όλες, η σύνοδος του 1536, που ψήφισε κανονισμούς σχετικά με τα καθήκοντα των επισκόπων και των ιερέων, τις δημόσιες και ιδιωτικές λειτουργίες, την ίδρυση σχολείων, τυπογραφείων, βιβλιοπωλείων κ.ά.
Γλυπτή διακόσμηση της κεντρικής πύλης του καθεδρικού ναού της Κολονίας.
Ο καθεδρικός ναός της Κολονίας αποτελεί εξαιρετικό δείγμα γοτθικής αρχιτεκτονικής (φωτ. ΑΠΕ).
Νυχτερινή άποψη της Κολονίας· διακρίνεται η σιδηροδρομική γέφυρα στον Ρήνο και στο βάθος ο θαυμάσιος γοτθικός καθεδρικός ναός της γερμανικής αυτής πόλης.
Dictionary of Greek. 2013.